Share |

هه‌لبه‌ستڤان كه‌مال نه‌جم: بڕه‌ك ژ هه‌لبه‌ستڤانان د بن سيوانا هنه‌ك تێگه‌هێن شاش ده‌ ده‌ست هاڤێتن نووژه‌نيێ

ديدار: هوزان ئه‌مين-ژ باشووري رۆژئاڤايێ کوردستانێ باژارۆکێ گرکێ لەگێيە، د سالا 1970 ژدايکبوويە. بەرھەڤۆکا خوە يا يەکەمين ب ناڤێ (کەزيزەر) ل به‌يرۆتێ ژ وەشانخانەيا ئامەردا سالا 2002 ئان دە وەشاند.

بەرھەڤۆکا وييا دوەمين ب ناڤێ (بيستکەک گونەھ) د تيرمەھا 2006 دە ل شامێ ھاتە وەشاندن. مە دەليڤە ديت ئەم ل سەر نڤيسکاري و ھەلبەستێن وي چەند پرسان پێرە پارڤەبکن و ب سپاسێ بەرسڤا مە دە .

وار: د دەستپێکێ دە، ب چەند پەيڤان بە ژي، کەمال نەجم خوە چاوا ددە ناسين؟

-ل گرکێلەگێ چێبووم، ل ور مەزنبووم، د 20 سالييا خوە دە ل پەي شۆپا ئازادي، وەلات و شۆرەشێ ژ گوند دەرکەتم. ناڤێ من يێ راستي (نەجم)ە، کەمال ژي ناڤێ من يێ پێڤاژۆيا تێکۆشينا سياسي و شۆڕشگەريێ بوو، چاخێ کو من ھەلبەستێن خوە يێن پێشي وەشاندن، من ديت کو تەمەنێ من د ناڤ ھەردو ناڤان دە ھاتييە پارڤەکرن، ھەردو تەمەن ژييێن من بوون و ھەردو ناڤ ژي، وسا ناڤێ من بوو کەمال نەجم و ئەز مام بێ پاشناڤ....!

وار: تو ل کووڤه‌يي! پێژنا تە ژ زوو دە نايێ د ناڤ قادا ئەدەبياتێ؟

- ئەز نھا ل گرکێلەگێ مە، تەمەنێ خوە يێ سێيەمين دهاژۆم، سێ زارۆکێن من و دو بەرھەڤۆکێن ھەلبەستان ھەنە. وەکي دي بێ مال و بێکارم.

لێ ل سەر پرسا کو پێژنا من نايێ د ناڤ قادا ئەدەبياتێ دە، ڤان چەند سالێن داوي، ژ ھێلا رژێما ڤي وەلاتي، چەوساندنەکە مەزن ھەبوو ل سەر کوردان، ڤێ رەوشێ باندۆرا خوە ل قادا چاند و تۆرەيێ ژي کربوو، ژ بەر ڤێ ژي تەنێ قادەک ل پێشييا مە مابوو ئەو ژي مالپەرێن ئينتەرنێتێ بوون. من جار جاران ھەلبەستێن خوە ل ور دوەشاندن. لێ ب راستي ژي پێژنا من نايێ، ئەز تو جاري بەشداري فه‌ستيڤالا ھەلبەستا کوردي نەبووم کو سالانە ل ڤر ل داردکەڤە. من تو شەڤبوھێرکێن ھەلبەستێ ژي چێنەکرن، تەڤي کو جارنا کۆمێن چاندي و رەوشه‌نبيرييێن ھەرێمي ئەز ڤەخواندبووم ژي، ژ بەر کو ل ڤر چاندا گوھدارکرنا ھەلبەستێ تونەيە. ئەو چاند ھەيە کو تو ھەرێ شەڤبوھێرەکێ و چەند ھەلبەستێن خوە ژ بيست سھ جامێري رە بخويني و پاشێ ل شوونا خوە روونێ و گوھداري نرخاندن و رەخنەيێن وان بکي. ل ڤر ژ مافێ ھەرکەسييە کو ھەلبەستێ بنرخينە و رەخنە بکە.

وار: تە کەنگي دەست ئاڤێت کارێ نڤيسينێ و فەکتەرێن سەره‌کي چ بوون ؟

- من د نيڤێ سالێن نۆتي دە ب ھەلبەستێ دەست ب نڤيسێ کر. ژ بلي دۆ يان سێ ھەلبەستێن من يێن دەستپێکێ کو نھا ل با من تونەنە و نايێن بيرا من ژي، ژ بلي وان، تشتا من نڤيسي من وەشاند و تشتا ھاتي وەشاندن من ئەو د بەرھەڤۆکا خوە (کەزيزەر) و پاشێ ژي د بەرھەڤۆکا (بيستکەک گونەھ) دە بەرھەڤکرن و چاپکرن. رۆژا ئيرۆ د توورکێ من دە ژ بلي 10 ھەلبەستان تونەيە، ئەو ژي د مالپه‌ران دە ھاتنە وەشاندن، ئەو 10 ھەلبەست دەربڕينا من يا 5 سالانە.....!

وار: تە چما ھەلبەست ھلبژارت، ژ ناڤ مەيدانا داھێنانێ؟

- چما ھەلبەست، ئەز ڤێ نزانم و نزانم بێژم کو من ئەو نەھلبژارت، وێ ئەز ھلبژارتم و ھەلبه‌ستێ چ ب سەرێ من کر و چ نەکر. يا راستي، چاخێ من دەست ب نڤيساندنا ھەلبەستێ کر من ژبلي وێ نزانيبوو، ژ خوە پاشزەمينا من يا چاند و تۆرەيا کرمانجي وێ چاخێ تەنێ ھەلبەست بوو.

وار: تێ زانين تو‌ ھەلبەستا نووژەن دنڤيسە، ئاستا وێ د چ رادەيێ دەيە؟

-ئاستا ھەلبەستا من، لێ ئاستا ھەلبەسا نووژەن..؟

وار: ھەردوو..؟

- ئەز ژي دناڤ دە، نھا ل ڤێ دەڤەرێ گەلەک ھەولدانێن وێرەک ھەنە کو د باوەرييا من دە وان تا رادەيەکێ ھەلبەستا کرمانجييا نووژەن ب پەرگال کرنە. د دەستپێکێ دە ھنەک ئاريشە، پرسگرێک و چەوتي ھەبوون د دەربڕينا ھەلبەستا نووژەن دە، کو پرەک ژ ھەلبەستڤانان د بن سيوانا ھنەک تێگەھێن شاش دە دەست ئاڤێتن نووژەنيێ، ژ وان تێگەھان يەک ژێ ئەوبوو کو نووژەني تەنێ د ئاوا و شێوەيا نڤيسێ دە دديتن، ئانكۆ چ ھەلبەستا بێ کێشە و بێ تەرازوو بە ئەو نووژەنە و د ئەنجامێ دە گەلەک ئەزموونێن قەلس روودان و گەلەک رێزک و مالک و پەيڤێن بێ واتە، ب ناڤێ ھەلبەستێ، کەتن پرتووکخانەيا کوردي دە. ئەڤ روودان ھێژي ھەيە و بەردەوامە، لێ ل کێلەکا وێ وەکي من گۆت گەلەک دەنگێن ھێژايي خوەندن و نرخاندنێ ھەنە و کارينە تا رادەيەکە بلند ببن بنياتا نووژەنيێ و ئاسۆيێن فرەھ ل بەر ئافراندن و دەربڕينا وێ ڤەکن.

وار: ئەڤ چەند سالە مە چ بەرھەمێن تە نەديتنە، چما گەلۆ؟

- راستە، ژ خوە من گۆتبوو کو د 5 سالان دە، من تەنێ 10 ھەلبەست نڤيساندن، لێ من چاڤ لێ يە کو تا داوييا ڤێ سالێ تشتەکي بنڤيسم و ھەيە کو بەرھەمەکە نوو بوەشينم.

وار: ئەز بەھوەرم پرسگرێکا چاپ و بەلاڤكرنێ ل دەف وە مەزنە، گەلۆ ژ بەر نەبوونا ئيمکانێن ئابۆري نە يان نەبوونا دەزگەھ و وەشانخانانە؟

- ژ خوە ئەو پرسگرێک ھەيە و داريچاڤە، لێ سەدەمێن وێ ژي ھەنە. ل ڤي وەلاتي، کوردي قەدەخەيە، ئاخافتن و نڤيسينا ب زمانێ کوردي قەدەخەيە، ئاڤاکرنا دەزگەھەکە وەشانێ و چاپکرن و بەلاڤکرنا بەرھەمێن کوردي دکارە ببە سەدەما گرتن، ئشکەنجە و جارنا مرنێ ژي. د رەوشەکە وەھا دە ب دەھان بەرھەم و دەستنڤيس نەچاپکري دمينن، رەوشا ئابووري ژي رێ نادە کويێ نڤيسکار بخوازە بەرھەما خوە ب سەرێ خوە چاپ بکە. ھنەک وەشانخانەيێن کوردي ل باکور و باشوور ڤەبوونە، ئەو ژي ھەموو جاران بەرھەمێن مە ژ دەست مە ناگرن، وان چاڤێن خوە بەردانە چەند ناڤێن ناسکري، خويايە کو پيڤانێن وان يێن وەشانێ د بن بارێ سودا بازرگاني و تێکليێن دۆست و براتي، و جارنا ژي سياسەت و پارتيتيێ دە ئاسێ مانە.