لۆرين دۆغان بۆ وار : چيرۆكێن كو د ناڤ جڤاتا مه ده زندينه، ئه‌ز ژ به‌رهه‌مێن خوه ره دكمه مژار
لۆرين دۆغان، ژ باكورێ كوردستانێ يه، د سالا 1975ان ده ل نسێبينێ ژ داييكبووه، ل زانينگه‌ها ديجلێ، دياربه‌كرێ، به‌شا بيۆلۆژي خوه‌نديه و وه‌كا كارێ ئه‌ده‌بي چيرۆكان دنڤيسينه.
لۆرينێ دو به‌رهه‌مێن وێ يێن چاپكري هه‌نه كو ژ كورته چيرۆكان پێكدئێن و نها ل به‌رده‌ستن، پرتووكا وێ يا يه‌كێ “كراسێ ته‌نگ”، كو د سالا 2007ان ده بوو و يا دوێ “ده‌ستێن ڤالا” بوو كو ژ ناڤ وه‌شانێن ئاڤه‌ستايێ هاتيه چاپ و به‌لاڤكرن. نها لورين ل باژاڕێ ئامه‌دێ ئاكنجييه، مه ل سه‌ر به‌رهه‌م و خه‌باتێن وێ ژ بۆ رۆژنامه‌يا وار ئه‌ڤ ديدار د گه‌ل كر.
هه‌ڤپه‌يڤين : هۆزان ئه‌مين
- به‌رهه‌مێن ته يێن چاپبوويي باندۆره‌ك چاوا ب خوه ره ئانين؟
لورين: نڤيسكار پشتي چاپكرنا به‌رهه‌مه‌كێ، جڤاتا كو ته‌ڤگه‌ر و چيرۆكێن وێ ته‌ڤلي پێنووسا وي/وێ بوويه، بێهتر ناسدكه و ل هن ئاليێن جڤاتێ يێن ڤه‌شارتي بێهتر هاي دبه. چيرۆكێن كو د ناڤ جڤاتا ئه‌ز لێ دژيم هێژ زيندي، ژ به‌رهه‌مێن خوه ڕه دكمه مژار. ڤێ يه‌كێ هشت، پشتي چاپكرنا به‌رهه‌مێن خوه، ب هه‌ر ئاوايي ل ره‌گڤه‌دانێن جڤاتێ بێهتر هوورببم. پرتووكا “كراسێ ته‌نگ” راستي ره‌گڤه‌دانێن گه‌له‌ك باش په‌يداكرن و وێ يه‌كێ وه‌كر كو هه‌م ل وێژه‌يێ، هه‌م ل گه‌له‌ك ئاليێن ژيانێ بێهتر بفكرم.
- ناڤه‌رۆكا پرتووكا ته يا "ده‌ستێن ڤالا" چاوا خوه دا ده‌ر؟
لورين: يا راستي به‌ريا به‌رهه‌ما “ده‌ستێن ڤالا” خه‌باته‌كا دن ل به‌ر ده‌ستێن من بوو. لێ ئاتمۆسفه‌را كو ڤان ده‌مێن داوي ل باژارێن كوردان دژوار بوويه، گه‌له‌ك باندۆر ل ده‌روونا من ژي كر. بوويه‌ر، ته‌ڤگه‌ر و چيرۆكێن كو ب به‌رگوه و ب به‌ر چاڤێن من دكه‌تن، ئه‌ز ئێخستمه دناڤ ره‌وشه‌كا ده‌رووني يا دن ده. ڤێ ره‌وشێ گه‌له‌ك جاران ئه‌ز به‌ر ب زارۆكتيا من ڤه ژي پالدام. هه‌ڤۆك و كێليێن كو ژ زارۆكتيا من ب من ره مابوون، وه‌كا كو ب چيرۆك و بوويه‌رێن كو ئيرۆ زارۆيێن كورد دژين، د روحا من ده ژ نوو ڤه سازدبوون. و ڤێ ره‌وشێ وه‌كر كو ئه‌ز ده‌ڤ ژ خه‌باتا د ده‌ستێ خوه ده به‌ربدم و ل ڤان چيرۆكان هوورببم.
- ڤێ پرتووكێ ده‌ربڕينه‌ك چاوا ده‌رخست پێشبه‌ري خوه‌نده‌ڤانان؟
لورين: د پرتووكا “ده‌ستێن ڤالا” ده پڕاني چيرۆكان كو به‌هرا زارۆكان دكه‌ڤن، جي گرتنه. گه‌له‌ك چيرۆكێن پرتووكێ بوويه‌ر و كێليێن كو ئيرۆ زارۆيێن كورد دژين، ئان ژي ژيانه، تينن بيرا مه.
- به‌رهه‌مێن ته يێن چاپبوويي چيرۆكن، ژ بابه‌تێ وێژه‌يي سه‌ده‌مێ هلبژاتنا ته بۆ چيرۆكێ چ بوو؟
لورين: ده‌ما خه‌باتێن من ئێن ئه‌ده‌بي ده‌ستپێكرن، من گۆت، ئه‌ز ئێ چيرۆكان بنڤيسينم. دبێ كو شێوه، خه‌بات و روحا چيرۆكێ، من بێهتر نێزي خوه ديت. لێ باوه‌رم ئه‌ز ئێ جورێن دن ژي يێ وێژه‌يێ بجه‌ربينم.
- تو ژنێ و چيرۆكێ چ قاس نێزيكي هه‌ڤدو دبيني، ژنێن كورد چما ژ نڤيساندنا چيرۆك و رۆمانێ دوورن؟
لورين: نه ته‌نێ چيرۆك، ب ته‌ڤايي روحا ژنێ و هونه‌ر گه‌له‌كي نێزي هه‌ڤدوو نه. لێ به‌رهه‌مداريا هونه‌رێ هنه‌كي ب مه‌رجێن ژيانێ ڤه ژي گرێدايي يه. ژنه‌ك د وارێ هونه‌رێ ده چ قاس ژير ژي به كو ده‌رفه‌تا ده‌ركرنا هونه‌را وێ چێنه‌به، ئه‌و تشت هه‌ر پێ ره قه‌لس دمينه، ئان ژي ب ئاوايه‌كي شكه‌ستي ده‌ردكه‌ڤه. دخوازي ئه‌ڤ يه‌ك چيرۆك، رۆمان، وێنه ئان ژي جورك دن يێ هونه‌رێ به… ب تايبه‌تي به‌رهه‌مداريا نڤيسێ دسپلينه‌ك و وه‌خته‌ك دڤێ. وه‌خته‌كه كو باندۆرێ ل هه‌موو ژيانا مرۆڤ دكه. د مه‌رجێن ئيرۆ ده، ژ بۆ ژنه‌كێ ئه‌ڤ يه‌ك نه هه‌سان نه. نه ته‌نێ ژنا كورد، ل گه‌له‌ك ده‌رێن دنيايێ ژن پڕاني هينا نه خوه‌دي وي وه‌ختێ خوه نه كو ل گۆر داخواز و خوه‌سته‌كێن خوه بكاربينن. ئه‌ڤ يه‌ك، سه‌ده‌مه‌كا گرنگه كو دهێله ژن ژ ئاليه وێژه‌يه ڤه كێمتر ببه خوه‌دي گۆتن. و ته‌ڤي ڤان سه‌ده‌مان زمانێ كوردي د ژيان، كێلي و خوه‌ندنێن مه ده تێرا خوه نه سه‌رده‌سته. ب ته‌ڤايي هه‌كه ژ بۆ ژنه‌كێ مه‌سه‌لا نڤيساندنێ دژواريه‌ك به، ژ بۆ ژنه‌كا كورد ئان ژي مرۆڤه‌كي كورد مه‌سه‌لا نڤيساندنێ، چه‌ند دژواري نه.
- د پێشه‌رۆژێ ده پرۆژه‌يێن ته يێن نڤيسينێن ئه‌ده‌بي چنه و ئه‌م ئێ لۆرينه‌ك چاوا د مه‌يدانا وێژه‌يێ ده ببينن ؟
لورين: گه‌له‌ك تشتێن كو ل به‌رخوه‌ددن وه‌كا به‌رهه‌م خوه ته‌مامبكن، ل هشێ من دگه‌ڕن. لێ باوه‌رم يا دژوار ده‌ركرنه. خوه‌سته‌كا من ئه‌وه كو ژ خه‌يني چيرۆكێ، د جورێن دن ئێ وێژه و هونه‌رێ ده ژي به‌رهه‌مدار بم.
- 2964 خوێندنەوە
