Share |

سمینارەک لدور– کەندو کوورێن وەرگێرانێ د رۆمانا رۆماننڤیسێ ناڤدار –الطیب صالح

ژبزاڤێن ئێکەتیا نڤیسەرێن کورد – لقێ دھۆکێ ، دەمژمێر- ٥-ئێڤارییا ٦-٤ -٢٠١٧ ، حەسەن سلێڤانەیێ ، سەرۆکێ ئێکەتیێ، سمینارەک لژێر ناڤێ – کەندو کوورێن وەرگێرانێ د رۆمانا – وەرزێ مشەختبوونێ بەر ب باکووری – یا رۆماننڤیسێ ناڤدار –الطیب صالح– کو ھاتیە وەرگێران بۆ کوردی ژ لایێ –حەیدەر دوسکی – ڤە ، ژ وەشانێن دەزگەھێ نالبەند ، پێشکێشکر. ژمارەکا بەرفرەە ژ نڤیسەر وتەخا رەوشەنبیر لێ ئامادەبوون . ھەلبەستڤانێ ھێژا – شەمال ئاکرەیی_ رێڤەبەریا ڤێ سمینارێ دکر وھندەک روناھی لسەر وەرگێرانێ دیارکرن . لپێشیێ سلێڤانەی دیارکر ئارمانج ژ سمینارێ خورتکرنا رەوشا وەرگێرانێ یە ل دەڤەرێ وپتر پویتەدانە ب گرنگیا وەرگێرانێ ژ زمانێ کوردی بۆ زمانێن دی ئو بەروڤاژی . لسەر وەرگێرانێ گۆت : وەرگێران ھاریکارە کو مەژیێ وەرگێری ھەر دکاری دا بیت ، ئو پەیڤێن نوی بۆ زمانی پەیدا بکەت درێیا لێگەریانێ وھزرێ دوەرارا زمانێ خوە دا بکەت.

بێگومان شەھرەزایی یا بێقام د نھێنی یێن ھەردو زمانان دا (یێ ژێ وەردگێری و یێ بو وەردگێری ، ئێک ژ خالێن گرنگێن مەیدانا وەرگێرانێ یە . بێی رەوشەنبیرییەکا بەرفرەە وخوەنویکرنەکا بەردەوام دوارێ رەوشەنبیریا جیھانی دا ، ئو شەھرەزایی د رەوش وتیتال و نھێنی و تایبەتمەندیێن ھەردوو زمانان دا ، کارێ وەرگێرانێ دێ ب رێڤە مینیت . وەرگێرێ وێژەیی ، دڤێت روحەکا ڤیانا وێژە یی ژی ھەبیت ، دا بکارت ھندەکێ ژ ئەوێ موسیقا خوەشا د زمانێ ئەولی دا ببارێزت ( ھەر جەندە ئەڤە ئێکە ژ خالێن لاوازیا پتریا وەرگێرانێن ئەدەبی، جونکە قەت ئەو موسیقە وسڤکی وخوەشیا زمانێ ئێکێ ب دروستی ناگەھت زمانێ بو دھێتە وەرگێران ، لەوما شەھرەزایێن وەرگێرانێ دبێژن وەرگێران خیانەتە ، یان ژی پروژەیەکی نە سەرکەفتی یە وھەر داکەتییە) . قەت نابیت ئێک ھزر بکت وەرگێران کارەکێ ب ساناھی یە ، جونکە ھەوجەی شەھرەزایی وزانین وشولکرنا بەردەواما مێشکی یە . ئێک ژ مەرجێن سەرکەفتنا وەرگێرانێ ئەوە وەرگێر حەز ژ دەقی بکت ودگەل بژیت و بسەرنھێنی یێن وی ھلبت و ڤەکت ، دا بشێت دوەرگێرانا دەقی دا ، نێزیکی سەرکەفتنێ بت .ھەر چەندە رەخنەگر و وەرگێرێ ئەمریکی- جون چاردی ، یێ – کومیدیا خودایی – وەرگێرای سەر زمانێ ئینگلیزی ، دنڤێسینەک خوەدا لژێر ناڤێ – وەرگێران ھونەرێ داکەتنێ یە – دبێژت: ( ئەرێ وەرگێران دشێت روحا دەقێ عەسلی و تاما وی ڤەگوھێزت یان بگەھینت بۆ زمانەکێ دی ؟ یان تنێ د باشترین رەوش دا داکەتنەکا ماقویلە ؟).

فروست ، لسەر وەرگێرانا ھەلبەستێ دبێژت : (ھەلبەست د وەرگێرانێ دا ھندا دبیت . ئو خەونا وەرگێری ب سەرکەفتنێ زێدە باوەر ی یە ب خوە. ئەوا ئەو ھەول ددەت ژ باشترین داکەتنێ زێدەتر نینە) .

حەسەن سلێڤانەیی بەرامبەرکرنەکا ٤٠ پەرێن ئەولی یا دەقێ کوردی دگەل دەقێ ئەرەبی کر(چابتەرێ ١ و ٢ ) وکۆمەکا تێبینییان ب نمومەیێن ھلبژاتی ژ کێماسی وشاشیێن وەرگێرانا کوردی دیارکرن . ب کورتی ئەڤە چەند خالن یێن ژێ بەحسکری:

 

* وەرگێری دھندەک ڕستان دا ، باش خوە نەوەستاندیە ژ بو ھەلبژاتنا پەیڤێن کوردی یێن بەرامبەر یان نێزیکی پەیڤێن ئەرەبی ، ئو رستێن کوردی ھندەک جاران سست دارشتی نە ، پتر ھەوجەی رەھوانی ولێکدانێ نە ژ ئالیێ زمانەڤانی ڤە.

• باش دڕامانا ھندەک پەیڤ وڕستێن ئەرەبی نەگەھشتییە ، لەوما ب شاشی وەرگێراینە کوردی . مخابن ھندەک پەیڤ ئێکجار سادە وساناھی نە ، کو نە دبوو بکەڤت دشاشییا واندا.

• ھەر مللەتەکێ سەرھاتی و پەند و گوتنێن مەزنان ھەنە ، مخابن ئەو نمونێن دڤێ رۆمانێ دا ھاتین ، شەھرەزایی یا وەرگێری لسەر نە دئاستێ پێدڤی دا بوون.

• ل ھندەک جھان شاش دڕستێ گەھشتییە و جوداھی نەکریە کا کیش کارەکتەرە دئاخڤت ، یان ڤەدگێریت ، ئالوزییەکێ بۆ خوەندەڤانی پەیدا دکەت.

• مخابن ژ دەر حەقێ وەرگێرانا نمۆنێن ھەلبەستێن ددەقێ ئەرەبی دا ھاتین ،دەرنەکەتیە. وەرگێرانا ھەلبەستێن ئەبو نواس نەساناھینە ، ھەوجەی پتر پرسیار ولێگەریانێ بوون . ھەر وەسا ئەو رەنگێ ھەلبەستێن – سترانیکی ، یێن جھەکێ تایبەتێ سودانێ ب خوەڤە دگرت.

 

ل دوماھیێ ئەڤان بەرێزان پشکداری ددانوستاندنێ داکرن ودیتن وبوچونێن خوە ژبۆ پتر دەولەمەندکرنا سمیناری گۆتن:

دیا جوان،د. حمید باڤی، ئەحمەد بالایی،ئەنوەر محەمەد تاھر،مرادخەتاری،حەجی جەعفەر ، د. نەوزەت زێباری ،د. ئەمین عەبدولقادر ،بەشیر مزوری ،عبدولکەریم زێباری ،زنارێ عەدنان ، فداء خوجە ،د.مصلح بوتانی ، دلێر کەمال،د. رەشید فندی ، بەھرۆز ، ژێگر کزوی.